Een van de belangrijkste zaken bij de energietransitie is het draagvlak van de bewoners. Wat nu als die transitie van onderaf, dus vanuit de bewoners wordt gestart?
In Terheijden is er sprake van zo een bewonerscollectief. In 2018 heeft het Traais Energie Collectief (i.s.m. de gemeente Drimmelen) zich ingeschreven voor de rijksbijdrage “aardgasvrije wijken”, net als overigens 74 andere gemeenten. Uiteindelijk zijn de aanvragen van 27 gemeenten gehonoreerd waaronder die van het Traais Energie Collectief. Met de toegekende 3,4 Mln werkt het collectief aan een “energieneutraal” dorp. Terheijden is onderdeel van de gemeente Drimmelen, (6.000 inwoners en 2.500 woningen). Met het Traais Energie Collectief werken de inwoners aan de plannen om het eerste energie-neutrale dorp van Nederland te worden. Zo werkt het dorp aan de ontwikkeling van een eigen windmolen langs de A16 bij knooppunt Zonzeel en aan een eigen zonnepark op de locatie aan de Bergen van 27.000 zonnepanelen.
Een eigen warmtenet
Daarnaast legt de Traaise Energie Maatschappij (werkmaatschappij van het Traais Energie Collectief) warmtenetwerk aan. Het warmtenet wordt in de zomer gevoed met warmte uit de rivier de Mark die langs de dorpskern stroomt. De rivier wordt gebruikt om in de zomer warmte op te slaan in de bodem zodat deze in de winterperiode gebruikt kan worden voor de levering van warmte. Bestaande woningen, met name de wat oudere woningen, hebben een warmtevraag waarbij er CV water met een hoge temperatuur gevoed moet worden om het comfort niveau op peil te houden.
Het na-isoleren van woningen kan een belangrijke invloed hebben op de temperatuur waarmee de woningen verwarmd kunnen worden. Immers een goed geïsoleerd huis verliest weinig warmte en behoeft dan ook weinig warmte om op temperatuur gehouden te worden.
Het huidige plan voorziet in een Energiebrouwerij met warmtepompen en elektrische ketels waarmee het Traais Warmtenetwerk van ca 70˚C wordt gevoed. Hierdoor zijn weinig aanpassingen aan de installaties in de woningen benodigd.
Synergie waar mogelijk
De aanleg van de eerste fase van het Traais Warmtenetwerk werd gecombineerd met de rioolvervanging in het centrum van Terheijden; sterker nog de rioolvervangingsactiviteiten zijn opgeschort om de aanleg van het warmtenet mogelijk te maken. De eerste fase is zomer 2020 afgerond, de volgende fase start in oktober dit jaar.
Van idee tot ontwerp
VHGM is partner in dit project en werkt in opdracht van Kuijpers Ecopartners aan de plannen om bodemenergie te integreren in het hele energievoorzieningenplan. In deze eerste fase werken we aan de ontwikkeling van een energieplan ten behoeve van de verwarming van 300 woningen. Hierna zou dit weer opgeschaald moeten worden met opnieuw 200 woningen.
Een belangrijk aspect van onze opdracht omvat het in kaart brengen van de capaciteit van de bodem. Na het verzorgen van een proefboring is berekend hoeveel bronnen er nodig zijn om de wijk aardgasvrij te maken. Vervolgens is het ontwerp gemaakt van de bronneninstallaties en is het vergunningentraject gestart om bodemenergie te mogen toepassen.
Voor de regeneratie van de bronnen en de koppeling van het bodemenergiesysteem met het aquathermiesysteem is door VHGM het ontwerp gemaakt en zijn de benodigde vergunningen aangevraagd.
Drie dubbel doublet bodemenergiesysteem
Iedere situatie is uniek en vraagt om een oplossing welke past bij die specifieke vraag. VHGM heeft het ontwerp gemaakt waarbij 6 bronnen worden gerealiseerd volgens het doublet principe. Van de 6 bronnen worden er 3 bronnen ingezet voor relatief hogere temperaturen, en 3 koude bronnen. Dit maakt het mogelijk om met deze 6 bronnen een hoog vermogen te kunnen leveren. Terheijden zal het eerste dorp in Nederland zijn waar deze techniek op deze schaal wordt toegepast.
Een gezamenlijke missie
We werken hierbij nauw samen met Kuijpers Ecopartners, de gemeente Drimmelen en het Traais Energie Collectief.
Uiteindelijk moet het systeem beschikbaar gemaakt worden voor de bewoners waarna de bewoners de keuze krijgen of zij aangesloten wensen te worden op dit collectieve energiesysteem. Het systeem is ondergebracht in een eigen warmtebedrijf (het Eerste Traais Warmtebedrijf). De Terheijdenaren worden eigenaar van hun eigen energievoorziening!
Download
Het Whitepaper: Bodemenergieplannen: wat, hoe, waar en waarom?
Krijg regie op de ondergrond en inzet van warmtebronnen Om de doelen van het Parijsakkoord te bereiken en gemeentes aardgasvrij te maken, is het essentieel om bodemenergie effectief te benutten. Een bodemenergieplan speelt een cruciale rol in het verduurzamen van wijken en biedt inzicht en richtlijnen, waardoor de transitie naar een energieneutrale gemeente wordt versneld. Het plan helpt ook bij het voorkomen van interferentie en overlapping van systemen in drukbevolkte gebieden. Lees meer in het whitepaper voor de volledige informatie over de kansen die bodemenergieplannen bieden. In het whitepaper wordt er inhoudelijk ingegaan op de volgende aspecten: 1. Bodemenergieplannen: wat, hoe, waar en waarom? 2. Wat is een bodemenergieplan? 3. Waar moet het plan minimaal aan voldoen? 4. Wie zijn er bij betrokken? 5. Wat zijn de werkbare beleidsregels? 6. Wanneer kiezen voor een bodemenergieplan? 7. Wat is de rol van de gemeente? 8. Welke koppelkansen en samenwerken?