Introductie
In Nederland is de vraag naar duurzame energieoplossingen en innovatieve infrastructuur groter dan ooit. De rol van bodemenergiesystemen neemt hierbij snel toe: van utiliteitsgebouwen, particuliere woningen tot grootschalige warmtenetten.
Voor Visser & Smit Hanab (V&SH) die zeer actief is in het ondergrondse met het aanbrengen van horizontaal gestuurde boringen betekent dit dat er steeds meer behoefte is aan een goede balans tussen efficiëntie, veiligheid, en milieu verantwoorde werkmethoden. In dit kader heeft VSH opdracht gegeven aan VHGM om een nieuw protocol te ontwikkelen dat de veiligheid en efficiëntie van gestuurde boringen waarborgt, met specifieke aandacht voor bodemenergiesystemen.
De achtergrond: Bodemenergiesystemen en Gestuurde boringen
In Nederland zijn tienduizenden bodemenergiesystemen geïnstalleerd, zowel open als gesloten systemen. De meeste daarvan staan geregistreerd in het Landelijk Grondwater Register (LGR) en enkele daarvan staan geregistreerd in het Kadaster. Deze systemen spelen een belangrijke rol in de energietransitie, maar brengen ook uitdagingen met zich mee op het gebied van ruimtelijke ordening. Vooral in stedelijke gebieden is het cruciaal om te weten waar bodemenergiesystemen zich bevinden, zodat nieuwe projecten, zoals gestuurde boringen, veilig kunnen worden uitgevoerd zonder bestaande systemen te beschadigen.
Voor Visser Smit Hanab, die veel ervaring heeft met het aanleggen van ondergrondse infrastructuren voor onder andere elektriciteits- en warmteleidingen, is het essentieel om nieuwe technologieën en processen zorgvuldig te integreren in hun werkwijze. In deze context was er een sterke behoefte aan een helder protocol dat de risico's rond gestuurde boringen en bodemenergiesystemen in kaart brengt en beheerst. VHGM kreeg de taak om deze richtlijnen te ontwikkelen.
Waarom een nieuw protocol?
Gestuurde boringen – een techniek waarbij ondergrondse leidingen en kabels worden aangelegd zonder opgravingen – worden steeds meer toegepast in stedelijke gebieden. Dit is efficiënter en minder verstorend dan traditionele graafwerkzaamheden, maar brengt extra verantwoordelijkheden met zich mee in gebieden waar bodemenergiesystemen zijn geïnstalleerd. Het risico op het beschadigen van deze systemen is reëel, vooral omdat een deel ervan niet altijd even goed geregistreerd is.
Bronnen van bodemenergiesystemen en het bijhorende kabel- en leidingwerk die op eigen terrein worden gerealiseerd, zijn niet verplicht om bij het Kadaster te registreren. Hierdoor kan het eenvoudig gemist worden bij het aanbrengen van gestuurde boringen.
De registratie van bronnen en het daar bijhorende kabel- en leidingwerk bij het Kadaster is de eerste maar ook een de meest effectieve stap om schade aan het systeem te voorkomen. Dit is één van de redenen waarom we bij VHGM als netbeheerder deze registraties bij het Kadaster verzorgen en daarmee risico's beheersen voor de duurzame levering van warmte en koude.
Met dit nieuwe protocol wil Visser Smit Hanab:
- Risico's inzichtelijk maken: Het protocol moet helpen om mogelijke gevaren
te identificeren bij het uitvoeren van gestuurde boringen in de buurt van bestaande
bodemenergiesystemen.
- Veiligheid vergroten: Met duidelijke richtlijnen en procedures kunnen zowel de
medewerkers van VSH als de betrokkenen bij het project veiliger werken.
- Toekomstige projecten verbeteren: Het protocol dient als basis voor de planning en
uitvoering van toekomstige projecten, zodat deze nog efficiënter verlopen.
De opbouw van het protocol
Het protocol, dat VHGM momenteel samen met Visser Smit Hanab ontwikkelt, is erop gericht om praktische, stapsgewijze richtlijnen te bieden. Het wordt specifiek afgestemd op de uitdagingen van het uitvoeren van gestuurde boringen in gebieden met bodemenergiesystemen.
Enkele belangrijke onderdelen van het protocol zijn:
1. Inventarisatie van risico's: Identificatie en analyse van bestaande
bodemenergiesystemen die zich in het werkgebied bevinden. Procedures hoe
inzichtelijk kan worden gemaakt waar de systemen zich exact bevinden.
2. Uitvoeringsrichtlijnen: Standaardprocedures voor het veilig en efficiënt uitvoeren van
gestuurde boringen zonder risico op schade aan bodemenergiesystemen, met
speciale aandacht voor de risico's van bentoniet bij open systemen.
3. Communicatie en documentatie: Het vastleggen van de werkprocessen, inclusief het
opstellen van werkbeschrijvingen en rapportages. Dit zorgt voor transparantie en biedt
waardevolle inzichten voor toekomstige projecten.
4. Periodieke herziening: Omdat de technologie en de vraag naar duurzame
infrastructuren zich continu ontwikkelen, is het protocol zo opgezet dat het periodiek
kan worden herzien en geüpdatet.
Vooruitzichten en verwachtingen
Het nieuwe protocol van Visser Smit Hanab en VHGM wordt naar verwachting in het begin van 2025 afgerond en geïmplementeerd. Door deze aanpak kunnen toekomstige projecten worden voorbereid en uitgevoerd met maximale efficiëntie en veiligheid. Voor VSH biedt dit niet alleen directe voordelen bij het uitvoeren van hun huidige projecten, maar het positioneert het bedrijf ook als een voorloper op het gebied van innovatieve en duurzame werkmethoden in de ondergrondse infrastructuur.
Met dit protocol kan Visser Smit Hanab beter inspelen op de toenemende vraag naar gestuurde boringen voor warmtenetten en andere energie-infrastructuren. In Nederland zien we een toename in de aanleg van warmtenetten, met name in stedelijke gebieden waar duurzame energieprojecten een prioriteit zijn. Het nieuwe protocol speelt in op deze trend en stelt VSH in staat om complexe projecten betrouwbaar uit te voeren, ook op plaatsen waar bodemenergiesystemen al aanwezig zijn.
Conclusie
De samenwerking tussen Visser Smit Hanab en VHGM is een stap richting een veiliger en toekomstgericht beheer van onze ondergrondse infrastructuren. Het nieuwe protocol helpt niet alleen om risico’s te beheersen en schade te voorkomen, maar stimuleert ook een duurzame en verantwoorde manier van werken in een snel veranderend energielandschap. Zodra het protocol begin 2025 in gebruik wordt genomen, zal het de standaard zetten voor veilig en verantwoord werken met gestuurde boringen in Nederland.
Comments